मानसिकदृष्ट्या बळकट

सध्या जगात कोरोना विषाणू थैमान घालून आहे. गेल्या काही दिवसांपासून मी देखील स्वतःला घरामध्ये बंद करून आहे. अश्या परिस्थितीमध्ये साहजिक आहे मनात नकारात्मक विचार येणे. बहुतांश वेळ माझा पुस्तके वाचण्यात जात आहे. असेच एक पुस्तक (13 Things Mentally Strong People Don't Do - Amy Morin) मला आवडले त्याबद्दल या ब्लॉग मध्ये लिहीत आहे. 

जेव्हा लेखिका एमी मॉरिन २३  वर्षांची होती तेव्हा तिच्या आईचा अचानक brain aneurysm मुळे मृत्यू झाला. तीन वर्षांनंतर तिचा नवरा (वय २६) याचा अचानक हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला. एमीला असे वाटले की ती एखाद्या कठीण मानसिक चक्रात अडकलेली आहे. पण एक मनोचिकित्सक म्हणून तिने तिच्या कार्यावर लक्ष दिले आणि मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक करीत नसलेल्या १३ गोष्टीं तिने मांडल्या. 

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोकांना आरोग्यदायी सवयी असतात. ते त्यांच्या भावना, विचार आणि वागणूक अशा प्रकारे व्यवस्थापित करतात ज्याने त्यांना जीवनात यशस्वी होण्यास मदत केली जाईल. 

१. ते स्वत: साठी दिलगिरी व्यक्त करताना वेळ वाया घालवत नाहीत. 

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक त्यांच्या परिस्थितीबद्दल किंवा इतरांनी त्यांच्याशी कसं वागलं याबद्दल वाईट वाटून घेत नाहीत. त्याऐवजी ते आयुष्यातील त्यांच्या भूमिकेची जबाबदारी घेतात आणि समजतात की आयुष्य नेहमी सोपे नसते.

२. ते इतरांना स्वतःचे नियंत्रण देत ​​नाहीत. 

ते इतरांना त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवण्याची परवानगी देत ​​नाहीत आणि ते दुसर्‍याला त्यांच्यावर अधिकार देत नाहीत. त्यांना हे समजले आहे की ते त्यांच्या स्वत:च्या भावनांवर नियंत्रण ठेवतात आणि त्यांना कसा प्रतिसाद द्यावा याच भान ठेवतात.

३. ते बदलण्यापासून लाजाळू नाहीत. 

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक बदल टाळण्याचा प्रयत्न करीत नाहीत. त्याऐवजी, ते सकारात्मक बदलांचे स्वागत करतात आणि तो बदल स्वीकारण्यास तयार असतात. त्यांना हे समजले आहे की बदल अपरिहार्य आहे आणि परिस्थितीशी जुळवून घेण्याच्या त्यांच्या क्षमतेवर त्यांचा विश्वास आहे.

४. ते नियंत्रित करू शकत नसलेल्या गोष्टींवर उर्जा वाया घालवत नाहीत. 

गमावलेला किंवा हातात नसणाऱ्या गोष्टींवर मानसिकरित्या बळकट व्यक्ती तक्रार देत नाही. त्याऐवजी, ते त्यांच्या जीवनात काय नियंत्रित करू शकतात यावर लक्ष केंद्रित करतात. ते ओळखतात की कधीकधी, केवळ त्यांची वृत्ती आणि स्वभाव हे त्यांना नियंत्रित करू शकते.

५. सर्वांना आनंद देण्याविषयी त्यांना काळजी वाटत नाही.

मानसिकदृष्ट्या सशक्त लोक ओळखतात की त्यांना प्रत्येक वेळी सर्वांना संतुष्ट करण्याची गरज नाही. जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हा ते ना बोलण्यास किंवा बोलण्यास घाबरत नाहीत. ते दयाळू आणि निष्पक्ष राहण्याचा प्रयत्न करतात, परंतु जर त्यांनी त्यांना आनंदी केले नाही तर ते नाराज असलेल्या लोकांचे सांत्वन करतात.

६. जोखीम घेण्यास ते घाबरत नाहीत. 

ते बेपर्वा किंवा मूर्ख जोखीम घेत नाहीत, परंतु गणना केलेले जोखीम घेण्यास हरकत नाही. मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक मोठा निर्णय घेण्यापूर्वी जोखमी आणि फायद्यांचे वजन करण्यात वेळ घालवतात आणि कारवाई करण्यापूर्वी त्यांना होणा-या संभाव्य घटविषयी किंवा नुकसानविषयी पूर्णपणे माहिती असते.

७. ते भूतकाळात राहत नाहीत. 

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक भूतकाळात राहण्यात वेळ घालवत नाहीत आणि गोष्टी वेगळ्या असू शकतात अशी इच्छा बाळगतात. ते त्यांचे भूतकाळ ओळखतात आणि त्यांनी त्यातून काय शिकले हे सांगू शकतात.

तथापि, ते नेहमीच वाईट अनुभवांना कंटाळत नाहीत आणि गौरव दिवसांबद्दल कल्पनारम्य करत नाहीत. त्याऐवजी ते सध्यासाठी जगतात आणि भविष्यासाठी योजना आखतात.

८. ते त्याच-त्याच चुका जास्त आणि जास्त करत नाहीत.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक त्यांच्या वर्तनाची जबाबदारी स्वीकारतात आणि त्यांच्या मागील चुका समजतात. परिणामी, ते त्या चुका पुन्हा-पुन्हा सांगत नाहीत. त्याऐवजी ते पुढे जातात आणि भविष्यात चांगले निर्णय घेतात.

९. त्यांना इतर लोकांच्या यशाची इर्षा येत नाही.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक इतर लोकांच्या जीवनातील यशाचे कौतुक आणि आनंद घेऊ शकतात. जेव्हा इतर लोक त्यांच्यापेक्षा मागे जातात तेव्हा ते मत्सर करतात किंवा फसवणूक करतात असे त्यांना वाटत नाही. त्याऐवजी ते ओळखतात की यश हे कठोर परिश्रम घेऊन येते आणि यशस्वी होण्याच्या संधीसाठी ते कठोर परिश्रम करण्यास तयार असतात.

१०. पहिल्या अपयशानंतर ते हार मानत नाहीत.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक हार मानण्याचे कारण म्हणून अपयश पाहत नाहीत. त्याऐवजी ते अपयशाचा उपयोग वाढण्याची आणि सुधारण्याची संधी म्हणून करतात. ते योग्य होईपर्यंत प्रयत्न करण्यास तयार असतात.

११. त्यांना एकट्यापासून भीती वाटत नाही.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक एकटे राहणे सहन करतात आणि त्यांना शांततेची भीती वाटत नाही. त्यांना त्यांच्या विचारांसह एकटे राहण्याची भीती वाटत नाही आणि ते उत्पादनक्षम होण्यासाठी एकटेपण वापरू शकतात.

ते त्यांच्या स्वत:च्या कंपनीचा आनंद लुटतात आणि सर्व वेळ सहचर आणि करमणुकीसाठी इतरांवर अवलंबून नसतात परंतु त्याऐवजी एकटेच आनंदी राहतात.

१२. त्यांना जगाचे काही वाटत नाही असे वाटते.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोकांना जीवनातल्या गोष्टींचा हक्क वाटत नाही. त्यांचा जन्म अशा मानसिकतेने झालेला नाही की इतरांनी त्यांची काळजी घ्यावी किंवा जगाने त्यांना काहीतरी द्यावे. त्याऐवजी ते स्वत:च्या गुणवत्तेच्या आधारे संधी शोधत असतात.

१३. त्यांना तातडीच्या निकालांची अपेक्षा नाही.

मानसिकदृष्ट्या बळकट लोक त्वरित निकालाची अपेक्षा करत नाहीत. त्याऐवजी, ते त्यांच्या कौशल्यांचा आणि वेळेचा त्यांच्या सर्वोत्कृष्ट क्षमतेवर उपयोग करतात आणि समजतात की वास्तविक बदलायला वेळ लागतो.

If you focus on what you can offer others, you’ll: (1) Stop Feeling Like the World Owes You Anything, (2) Stop Wasting Time Feeling Sorry for Yourself, and (3) Stop Resenting Other People’s Success. 

If you focus on what you can control and remember you can’t completely control people, you’ll: (4) Stop Wasting Energy on Things You Can’t Control, (5) Stop Dwelling on the Past, (6) Stop Giving People Your Power (stop letting people’s opinion dictate your life), and (7) Stop Trying to Please Everyone.

If you prioritize personal growth and learn from your mistakes, you’ll: (8) Stop Making the Same Mistakes Over and Over, (9) Stop Shying Away from Change, (10) Stop Fearing Calculated Risks (because doing something new and taking calculated risks are great opportunities to learn and grow),  (11) Stop Giving Up After the First Failure, (12) Stop Expecting Immediate Results, and (13) Stop Fearing Alone Time (because alone time is the best time to reflect and improve).